De titel is krom Nederlands maar de alliteratie is te mooi om niet te gebruiken. Vroeger op de lagere school kreeg ik op maandagmorgen twee dubbeltjes mee. Een voor een Zilvervlootzegeltje en een voor de zending. Er stond een zwart mannetje voorin de klas met oorringen en rode lippen. Wanneer je het dubbeltje in de gleuf op zijn hoofd stopte, bewoog het hoofdje. In de eerste of tweede klas vertelde de juffrouw dat de zwarte mensen zwart zijn omdat ze vervloekt zijn. Ze stammen af van Cham die vervloekt werd door Noach.
Een aantal jaren later begreep ik door school of kerk dat Joodse mensen niet deugen want ze hebben de Heer vermoord. Het onheil dat hen voortdurend trof, hadden ze over zichzelf afgeroepen. Ook ‘apartheid’ in Zuid-Afrika en de Verenigde Staten werd met de Bijbel in de hand verdedigd. De Bijbel leert het en dus moet je het volgen. Discipline.
Wanneer je dit op je laat inwerken lijkt het erop dat de kerk zich richt op het in standhouden van het heden. Het worden geloofswaarheden, dogma’s. Van gelovigen wordt discipline verwacht. Copernicus moest zijn ontdekking dat de aarde om de zon draait op straffe van de brandstapel intrekken. De aarde is plat en zon, maan en sterren staan aan het firmament. De reformatie verzette zich tegen misstanden in de kerk zoals aflaat en inquisitie. De reformatoren maakten nieuwe scheidingen en Calvijn voerde een schrikbewind in Genève. Slavernij ontstond uit een economisch oogpunt en werd vervolgens met een beroep op de Bijbel verdedigd. Vrouwen zijn eeuwenlang tweederangsburgers geweest en in sommige kringen nog steeds. Het staat er toch! In elke situatie is er sprake van wij/zij gedrag. Wij zijn beter en zij deugen niet.
In mijn puberteit en daarna begon ik me, ook geïnspireerd door Mandela, Tutu en King te verzetten tegen dit denken. Overigens ook tegen andere dingen. Als ik goed begrijp wat Jezus zegt en laat zien, verzet hij zich uit alle macht tegen dit wij/zij denken. Mensen zijn daar steeds mee bezig. Jezus niet, hij kwam voor alle mensen. Hij maakt geen onderscheid. Ik denk dat ik steeds beter begrijp waarom Jezus naar deze wereld kwam. Hij kwam om een einde te maken aan macht en begeerte, de feitelijke zonde van het paradijs. Hij heeft dat doorbroken en maakt daarmee een einde aan onderscheid.
Discipel zijn betekent zijn weg gaan, macht en begeerte achter je laten en een einde maken aan wij/zij denken. Dat blijkt buitengewoon moeilijk te zijn. Liefde is een werkwoord en het is hard werken. De weg is glibberig en kent veel kuilen en hobbels. Een ander als ‘die ander’ benoemen is verleidelijk. De kerken, ook de onze, hebben het er nog voortdurend moeilijk mee. Kijk maar naar de discussie rond seksualiteit. Je hoort er wel bij maar niet helemaal. Wij lezen in de Bijbel wat wel en niet mag en daar dien jij je wel aan te houden.
Volgens mij beschrijft de Bijbel hoe God en mensen en mensen onderling met elkaar zijn omgegaan en wat er wel en niet werkte. Ik probeer de Bijbel te gebruiken als inspiratiebron hoe de weg van Jezus te gaan en niet als wetboek of geschiedenisboek. Gelukkig heb ik de zekerheid dat Jezus met mij mee gaat. Dan is het nog lastig genoeg.