OVER DE TIJDGEEST :: Populisme

Ds. Dennis Mohn
2 juni 2024
Matteüs 22:23-33, Lucas 10:30-37

Samenvatting

Nieuwe omgeving, nieuwe uitdagingen, ingewikkelde issues… ik vind het heerlijk. Ik hou ervan. Daarom zit ik zo op mijn plek in de bediening die ik vervul. Want als er twee dingen in de wereld zijn die supercomplex zijn, altijd vol nieuwe uitdagingen zitten… dan zijn het mensen en de bijbel. Voor mijzelf is populisme dan ook echt een gruwel. Het ´platslaan´ van complexe ideeën en problemen, het versimpelen, het zwart-wit maken van wat niet zwart-wit is… ik kan er niks mee… … Dacht ik…

Totdat ik afgelopen week merkte hoe vaak ik het even snel doe, vooral om iets uit te leggen en te verduidelijken. Vaak door de extremen even als waarheid te belichten, worden dingen duidelijker. Dat moeten ‘populisten’ natuurlijk ook ontdekt hebben. En in een wereld waarin er zoveel dingen, zo ongelofelijk complex zijn geworden, is duidelijkheid natuurlijk (even) heerlijk. En dus reageren mensen daar goed op, want dan hoeven ze zelf even minder ver na te denken – in hun overvolle, overprikkelde hoofden. En ja… als mensen goed reageren op je verhaal, word je populairder, krijg je meer stemmen en voor je het weet ben je een gevierd leider. Dat alles dan toch niet zo zwart-wit is… dat bewijst de ellenlang kabinetsformatie.

Als het om bijbel (en geloof) gaat, is het niet anders. De tijdgeest vraagt om duidelijkheid, om zwart-wit. Om ‘zo staat het in de bijbel’ en dus is het zo. Maar zo werkt de bijbel niet. Zo werkt God niet. Zo spreekt Jezus niet. Zo is het léven niet.

Het leven zit vol chaos, vol complexiteit, vol ingewikkelde vragen en uitdagingen. Misschien vind je dat minder fijn dan ik, maar we hebben het ermee te doen. Vrijwel niets is zomaar plat te slaan, ook niet omdat het in de bijbel staat. Er is zo’n klassiek voorbeeld uit de Tweede Wereldoorlog: volgens de bijbel mag je geen vals getuigenis afleggen (niet liegen), maar is dat ook zo als de Duitsers voor je deur staan en je onderduikers in je huis hebt? Net zoals Jezus ‘uitzonderingen’ maakte als het ging om het houden van de sabbat, het stenigen van een overspelige vrouw, het omgaan met zondaars… Het leven kun je niet platslaan. Dus een boek want ons mag leiden in ons leven, in liefde, kan evenmin zo eenvoudig zijn. Ik ben blij dat dat bij ons in de kerk dan ook niet hoeft, al maakt het het soms best ingewikkelder.

Goddank, letterlijk, heeft God ons geschapen naar Zijn beeld. Dat betekent ook dat wij in staat zijn om te denken in tegenstellingen die tegelijkertijd waar kunnen zijn, dat we kùnnen omgaan met complexe ideeën en uitdagingen. Dat we orde kunnen scheppen in chaos. Niet door het plat te slaan, maar door er iets nieuws uit te scheppen. Dat vraagt iets van ons, zeker, maar we kunnen dat. En als je bereid bent om over de roep van de tijdgeest heen te stappen, verder te kijken dan platgeslagen woorden, en creatief de uitdagingen te lijf te gaan, dan is dat niet alleen effectiever, maar ook Héérlijk. Echt. Als we er echt voor gaan, scheppen we plezier in creatief bezig zijn, omdat dat is waar we voor gemaakt zijn. Om uit chaos, orde te scheppen, samen met Hem. Meewerken aan nieuwe schepping. Meewerken aan de Toekomst vol van Hoop die Hij ons belooft!

Probeer deze week eens alert te zijn op waar dingen ‘platgeslagen’, versimpeld of zwart-wit gemaakt worden. Kijk daar eens over- of doorheen. Wat is dan het werkelijke idee of de echte uitdaging? En kun je dan, out of the box, misschien sparrend met anderen, creatief nadenken over hoe het anders kan? Natuurlijk hoef je geen oplossingen te bedenken voor mega-maatschappelijke problemen, maar misschien werkt het ook wel in het klein. Misschien maakt het de discussies wat minder stellig. Is er meer ruimte voor de ander, om te leren van de ander, zelfs als je van mening verschilt. Juist dan komt er meer ruimte voor creativiteit… meer ruimte voor Gods Koninkrijk.