De complottheorieën crisis

24 mei 2020
Ds. Dennis Mohn
Johannes 14:1-14

[printfriendly]

Samenvatting

Johannes 18:38: “Maar wat is waarheid?” Ongeveer 2000 jaar later klinken te veel christenen op internet net als Pilatus. Wat is waarheid? Welkom in het tijdperk van fake news en complottheorieën.

Jezus zegt het volgende meteen in het begin van onze tekst: Jij bent verantwoordelijk voor je eigen gevoel. In respons op de discipelen hun angst over de toekomst en de verwachting dat Hij het moet oplossen zegt Jezus: “Wees niet bezorgd.” En dat moet jij doen. Je kan helaas niet je gevoel uitbesteden.

We zijn altijd op zoek naar antwoorden die onze bezorgdheid verzachten. En in complottheorieën denken velen goede antwoorden te hebben gevonden. In complottheorieën besteed je je gevoel en je controle dus uit aan de verkeerde heelmeester.

Jezus weet dat wij behoefte hebben aan duidelijkheid. In hun angsten en bezorgdheid over de toekomst die hun gedachten verteerden spreekt Jezus dit: Ik ben de weg. Ik ben de waarheid. Ik ben het leven. En de vraag is dan: Is dit nog waarheid voor jou? Centraal in ons geloof staat onze belijdenis dat Jezus onder ons woonde als volledig God en volledig mens, stierf aan het kruis, opstond uit de dood en nu regeert als koning der koningen, de waarheid onder de waarheden.

Goedgelovigheid is geen christelijke waarde. Je gevoel is niet altijd de waarheid. Het geloven in en delen van complotten is niet iets wat God de eer geeft. Je voelt je er misschien beter door, alsof je op de hoogte bent, maar het kan anderen schaden en het kan jouw getuigenis kwetsen. Hoe moeten anderen geloven dat Jezus jouw weg, jouw waarheid en jouw leven is als je constant alles in twijfel trekt. Velen delen alleen hun wantrouwen en weinigen hun geloof, hun vertrouwen.

Stel jezelf altijd deze vraag: Is dat waar je moeite voor doet, waar je tijd aan besteedt om mensen van te overtuigen via social media of hoe dan ook, een reflectie van het goede nieuws dat Liefde leidend is in jouw wereld?

Ons karakter als christen wordt extreem op de proef gesteld in deze tijd. Het is lastig om trouw te blijven aan christelijke waarden zoals hoop, geloof, vrede die het verstand te boven gaat, naastenliefde, vastberadenheid, etc. terwijl onze wereld wegglipt als zand door onze vingers. Het voelt allemaal gek. Het voelt als controle kwijtraken. Het voelt angstig. Je voelt je bezorgd. Maar soms zijn er acties gevraagd die wellicht tegen je gevoel ingaan. Met andere woorden: Wij hebben iets beters te doen!

Wij hebben betere dingen te doen dan te luisteren naar stemmen die onrust, verdeeldheid en wantrouwen zaaien. Juist in tijden zoals deze mag het lichaam van Christus schitteren met vertrouwen, zekerheid en hoop. Als we net zoveel energie zouden steken in het verspreiden van vertrouwen dat Liefde altijd het laatste woord heeft als in het verspreiden van kritiek, wantrouwen, en theorieën dan zou de wereld al een betere plek zijn.

Vragen

  1. Bij het hebben van een basisvertrouwen hoort ook ons geloof in een basiswaarheid. Wat vormt deze waarheid voor jou? En welke prioriteiten komen daaruit voort?
  2. Herken je dat je je meegezogen voelt in allerlei theorieën over hoe en wat? Wat doet dit met je vertrouwen in jezelf en de ander?
  3. Je bent verantwoordelijk voor je eigen gevoel. Wat zijn momenten waarop je een naar gevoel als het ware uitbesteedt aan iets of iemand om op te lossen?
  4. Je gevoel is niet altijd de waarheid. Alleen omdat iets zo voelt betekent niet dat het ook zo is. Hoe kun je dat onderscheid maken?
  5. Soms zijn er acties gevraagd die wellicht tegen je gevoel ingaan. Ondanks dat we ons misschien zorgen maken of bang zijn hebben we iets beters te doen. Wat zou dit betere heel concreet kunnen zijn in jouw omgeving?