•••

We leven in een verwarrende wereld. We worden geconfronteerd met virussen, ingrijpende klimaatveranderingen, met geweld en oorlogen. De laatste twee zowel in de oude vorm (met wapens) als in een nieuwe vorm (cyber). Deze verwarring heeft invloed op het gedrag van mensen.

Er is een drietal dominante reacties. De eerste is dat de overheid, Europa of de Verenigde Naties ‘het’ moeten oplossen. God is daarbij opzijgeschoven of geheel verdwenen. Om duiding te krijgen, luisteren we naar toekomstvoorspellers zoals economen, geleerden, opiniepeilers en meer mensen van wie we denken dat ze zicht hebben op de toekomst. Kijk maar naar de genodigden bij nieuws- en opinieprogramma’s.

De tweede reactie komt van gelovigen (niet alleen christenen) die het probleem bij hun god neerleggen. Die lost ‘het’ wel op. Vaak ondersteund door (moderne) profeten die voorspellen dat hun god zal ingrijpen. De ongelovigen zullen vernietigd of gestraft worden ten faveure van de zuiveren in de leer. God is de onverbiddelijke rechter die niet echt veel met mensen op heeft.

De derde reactie is die van de zogenaamde complotdenkers. Een groeiende groep. Zij zien de overheid of de rijken als de kwade genius die erop gericht is om de mensheid te decimeren. Dit om zo een eind te maken aan alle problemen opdat zij hun luxeleven kunnen voortzetten. Virussen en/of vaccins en klimaatproblemen worden gezien als bewuste acties om dit doel te bereiken. Dit denken wordt al dan niet aangevuld met apocalyptisch denken (het boek Openbaringen is een dankbare bron). Alles wat niet in dit denken past wordt afgedaan als fake news.

Ik schat in dat deze drie reacties herkenbaar, en tot op zekere hoogte comfortabel zijn. Het probleem is gedefinieerd en de oplossing moet van een ander komen. Wat kan ik er in mijn eentje aan doen?

Jezus kiest een andere weg: Houd van God en van je naaste. Dat betekent ook zorg voor de leefomgeving van de naaste. De planeet en alles wat daarop leeft. God heeft jou en mij een vrije wil gegeven om zelf keuzes te maken. Hij zal daar niet in treden. De keuze van Jezus is om zijn vrije wil in te zetten voor het goede. God werkt met ons mee om het goede te bereiken. Samen! Laat je niet afleiden door toekomstvoorspellers die slechts lijnen van het verleden of heden kunnen doortrekken naar de toekomst. Daarbij is geen ruimte voor de vrije wil. Jij en ik maken samen met God de toekomst. De toekomst ligt niet vast: de toekomst is open. Natuurlijk kun je voorspellen dat wanneer we op huidige weg voortgaan dit tot grote problemen zal leiden. Dus de verandering ligt bij ons.

De natuurlijke houding van de mens is problemen buiten onszelf te leggen: als de overheid niet dit of dat doet of als de economie niet hervormd wordt dan… In de tijd van Jezus waren er ook grote systeemproblemen. Jezus trok zich daar niets van aan. Hij bracht systeemproblemen terug naar persoonlijke keuzes: sluit je aan bij het Koninkrijk van God en dat zal als gevolg hebben dat alles zal veranderen. De keuze ligt bij mij en bij jou. Vandaag nog.