Wat blijft?
Rik Op den Brouw
•••
Wat hebben overmatige groei op alle gebied, klimaatverandering, vernietiging van de leefomgeving, slecht leiderschap, ongelijkheid, macht in een beperkt aantal handen en toenemende complexiteit met elkaar te maken? Voeg daar nog hongersnood, ziektes, natuurrampen en domme pech aan toe. Samen zijn het componenten die voorspellen dat er een einde komt aan een beschaving.
Het boek Openbaring beschrijft deze componenten en voegt daaraan toe dat de Romeinse keizer zich als Apollo, gods zoon, liet vereren. De lofprijzingen en gezangen die in dit boek voor onze God worden beschreven waren lofprijzingen en gezangen die voortdurend gesproken en gezongen werden voor de Romeinse keizer. Openbaring beschrijft dat vrede niet bereikt wordt door macht, kracht en vernietiging van tegenstanders maar door liefde en nederigheid door Christus als lam dat geslacht is. De redding komt door Zijn weg te volgen. Openbaring is een boek van bemoediging voor de vervolgde christenen in de Romeinse tijd. Niet de meedogenloze keizer overwint maar de Liefde van de Vader en Zijn Zoon.
Er is een studie gedaan naar de opkomst en ondergang van beschavingen tussen de jaren 3000 voor en 1000 na Christus. Er waren in die tijd 87 beschavingen die een gemiddelde duur kenden van 336 jaar. Na een periode van vooruitgang begonnen een of meerdere componenten zoals beschreven in dit eerste regels van dit stukje een rol te spelen en stortte de beschaving ineen en verdween. Ook na het jaar 1000 zijn beschavingen gekomen en verdwenen. Voor mensen die in die beschavingen leefden was het verval een reden voor apocalyptische gedachten en de aanname dat het einde der tijden nabij zou zijn. In alle gevallen bleek dat de tijd verder ging en dat er geen einde was van de tijd. (Wat niet wil zeggen dat het, in veel gevallen, geen ellendige tijd was met veel lijden, honger en armoede).
In onze tijd nemen de eindtijdgevoelens weer toe. Niet zo vreemd wanneer je kijkt naar de componenten die signalen zijn voor het einde van een beschaving. Deze beschaving is veel complexer dan alle beschavingen voor ons. Het strekt zich uit naar alle delen van de wereld. Alle systemen die we hebben gecreëerd zoals voedselvoorziening, transport, economie, energie en gezondheid zijn wereldwijd geworden en grijpen in elkaar. Wanneer een schip dwarsligt in het Suezkanaal heeft dat consequenties voor de bevoorrading van bedrijven. Wanneer in China maatregelen worden genomen om Covid-19 te bestrijden heeft dat consequenties voor de levering van koelkasten, ovens en auto’s vanwege de chips die in die apparaten verwerkt worden. Klimaatveranderingen leiden tot vluchtelingenstromen, die vervolgens tot, vaak bizarre, tegenreacties leiden.
De grondleggers van ons economisch systeem namen rigoureus afstand van de gedachte dat we voor elkaar moeten zorgen. Ze verkondigden een economische leer die stelt dat wanneer iedereen super-egotistisch is, dit zowel goed is voor het individu als voor het geheel. Dit denken is omarmd en we hebben economie tot god verklaard met individualisme en wat daaruit voortvloeit tot gevolg. Gelukkig beginnen meer en meer mensen te zien dat dit niet werkt. Helaas zit het in al onze systemen verweven en draagt het huidige economische systeem bij tot de componenten van verval.
Hoe kunnen wij hiermee omgaan?
Er zijn christenen die denken dat we niets hoeven te doen omdat God op wonderbaarlijke manier zal ingrijpen. Ik betwijfel dat. We worden immers opgeroepen om Christus te volgen. Dat betekent in Liefde te handelen.
Zorg hebben voor de schepping. De flora en de fauna. Zorg hebben voor de ander, zeker voor mensen die vermalen worden door systemen. Ook om na te denken over wat we kopen en gebruiken: draagt het bij tot heil van een ander of voegt het lijden toe. Denk niet dat je geen invloed hebt en dat ‘ze’ het moeten doen. Wanneer je je met anderen inspant om het goede te doen, zal dat gevolgen hebben en daarnaast hangt het resultaat niet alleen van jou af. Jezus roept ons op om geen zorgen te hebben.
Wat betekent dit vandaag?
Als je je kinderen niet voldoende te eten kunt geven of de kleding niet kunt kopen die ze nodig hebben, maak je je natuurlijk zorgen. En je mag verwachten dat onze ‘community’ je helpt maar vooral mag je weten dat je tot een ander Koninkrijk behoort. Een Koninkrijk dat al in je is en waar Liefde het uitgangspunt is. Dat Koninkrijk blijft ook al vervalt onze beschaving.