•••

‘Comparison is the thief of joy’ – vergelijken is de dief van vreugde.

Deze uitspraak van Roosevelt voelt actueler dan ooit. Dankzij sociale media komen de mooiste hoogtepunten en de best gelukte selfies van anderen mijn leven binnen op mijn doodgewoonste momenten – momenten dat ik mijn telefoon pak om gedachteloos te scrollen. Iedereen is mooi, succesvol en volop aan het genieten. Ja, als ik niet oppas wordt vergelijken de dief van mijn vreugde.

Mijn moeder zei vaak: ‘kijk niet naar wie meer heeft, maar wie minder heeft’. Daar zit wijsheid in, maar ook dit kan me somber maken. Als ik zie hoe mensen lijden, voel ik schaamte en machteloosheid. Ik heb niet méér recht dan een ander op een veilige plek en een bord warm eten. Als ik niet oppas, wordt ook dit vergelijken de dief van mijn vreugde.

Dus: stoppen met vergelijken? Hoe dan? Het zit ons ingebakken. En dat is maar goed ook, want vergelijken is óók de motor voor verandering en groei. Een kind ziet een ander lopen en wil het zèlf kunnen, het hoort anderen praten en wil mee b(r)abbelen. Vergelijken helpt ons bedenken wat we wél of juist níet willen. Een vrouw vergeleek haar eigen angst voor haar man met het huwelijk van mijn ouders en wist ineens: ‘dit wíl ik niet meer.’ Mijn zoon vindt inspiratie en technische tips in filmpjes van grote atleten.

Voor mij was vergelijken het begin van ‘echt’ geloof. Ik ontmoette mensen die straalden als ze over God spraken. En ik dacht: ‘dat wil ik ook!’

Bedenk eens wat vergelijken jou gebracht heeft: wie heeft jou positief geïnspireerd? En wat heeft jou gemotiveerd om het juist heel anders te gaan doen?

Vergelijken brengt vreugde als ik gunnend en nieuwsgierig ben. Ik kan genieten van jouw talent, ik kan delen in jouw vreugde, leren van jouw succes.

Vergelijken kan ook vreugde geven, als ik zoek naar kansen om te delen en om te verbinden. Ook dan helpt nieuwsgierigheid: wat maakt dat jouw leven zo anders is verlopen? Wat kan ik leren van hoe jij daar mee omgaat? Hoe kan ik er voor je zijn?

Misschien is vergelijken niet de vreugde-dief, maar hoe ik diep van binnen denk over mezelf. Als ik geloof dat ik niet oké ben, niet goed genoeg ben, dan bevestigen jouw mooie plaatjes mijn beeld van mezelf als minder, dommer, lelijker. En jouw nood bevestigt: ik verdien mijn geluk niet, ik moet me schamen dat het goed met me gaat.

Als ik weet dat ik uniek, geliefd en genoeg ben, dan kan ik me verheugen over jouw succes, jouw talent, jouw plezier. Dan kan ik uitreiken in jouw nood zonder negatief oordeel over jou of over mijzelf: beiden geliefd, beiden uniek, alleen wat meer geluk of pech gehad.

Ik ken het allebei, de onvrede en de liefde. Gelukkig wint de liefde terrein, maar de angst om niet genoeg te zijn duikt nog geregeld op. Dan mag ik nieuwsgierig zijn naar hoe God naar mij kijkt. En dit is Zijn waarheid:

‘zie, je bent mooi, mijn liefste’

‘je bent zo kostbaar in mijn ogen, zo waardevol, dat ik mijn leven geef voor jou’

‘je bent mijn geliefde dochter, ik geniet van jou en ben trots op jou’

Zó is vergelijken geen dief, maar een brón van vreugde, altijd weer!