OVER DE TIJDGEEST :: Individualisme

Ds. Dennis Mohn
5 mei 2024
Matteüs 22:34-41, Kolossenzen 3:5-11

Samenvatting

Soms is er zo´n bijbeltekst, waarvan ik denk `tjonge, een paar verzen, maar ik zou er wel 10 verschillende preken over kunnen houden.´ Dat had ik vandaag een beetje met de preek van Dennis: er zat zoveel in deze preek dat ik er wel 10 stukjes over zou kunnen schrijven. Er 10 dingen uit zou kunnen lichten die me raakten, in mijn denken, voelen en zijn. Dat is te veel voor dit stukje en ik ga ervan uit dat veel ervan in de komende preken nog voorbij zal komen.

Het eerste lampje wat bij mij zo ging branden bij het beluisteren van de preek, ging aan toen Dennis eerst de voordelen van individualisme beschreef (o.a. vrijheid van denken, ruimte voor innovatie en creativiteit, voor diversiteit en respect voor elkaar), en toen vroeg of dat is hoe onze wereld er nu uitziet. Is er nog echt ruimte en vrijheid van denken of worden we heel snel boos als een ander anders denkt dan wij? Ruimte voor innovatie en creativiteit is er denk ik wel, maar hoe regelmatig wordt dat niet (ook) ten kwade gebruikt? Er is steeds meer erkenning voor diversiteit onder mensen, maar respecteren we dat ook werkelijk in elkaar? We zijn zo doorgeslagen in onze waardering voor individualiteit, dat er juist steeds minder werkelijke ruimte komt voor de ander, omdat ons eigen individu alle ruimte inneemt.

Het individualisme van de wereld leert ons dat ons eigen belang, ons eigen gewin, onze eigen visie, mening of behoefte altijd voorop staat. Jezus leert ons daarentegen dat dat een illusie is. Dat we als mensen onderling zó verbonden zijn met elkaar, dat jouw gewin, niet alleen het verlies is van de ander, maar ook uiteindelijk ook jòuw verlies zal blijken te zijn.

Ik las pas een onderzoek (of eigenlijk de uitkomst van een serie onderzoeken), waaruit bleek dat in landen waar de verschillen tussen rijk en arm het grootst zijn, de levensverwachting van de rijken lager was. Ja, dat lees je goed. Daar werd een praktische uitleg voor gegeven, maar ten diepste gaat dat over onze onderlinge verbondenheid.

Als Jezus ons leert om te houden van onze naaste als van onszelf, zegt Hij eigenlijk dat die ander niet werkelijk iemand anders ìs. We zijn deel van hetzelfde grote geheel. Dus niet eerst van jezelf houden en dan van iemand anders. Nee, juist door van iemand anders te houden, hòu je ook van jezelf.

Goed individualisme zorgt voor waardering van de verschillende delen van het Lichaam, zonder deze werkelijk los van elkaar te zien. Dus door tegelijkertijd de eenheid van het Lichaam te erkennen.

Dit praktisch maken, gaat vooral over bewustwording. Meer aandacht voor hoe onze individuele beslissingen van invloed zijn op anderen. De stem van de wereld moedigt ons aan om dat te negeren – en dat willen we heel graag, want het is soms te pijnlijk om te kijken. Het simpelste voorbeeld is, blij zijn met hele goedkope spullen vinden, die alleen maar goedkoop zijn, omdat ze in een arm land gemaakt zijn voor veel te laag loon. Er zijn testen op internet, die je kunt doen, waardoor je te zien krijgt hoeveel mensen er in slavernij werken voor de dingen die jij doet of koopt of gebruikt. Of waar je kunt ontdekken hoeveel ‘werelden’ er nodig zijn om te voorzien in hoe we in de rijke landen met het milieu en de grondstoffen van de aarde omgaan. Je zult ervan schrikken… Enzovoorts.

Laten we ons de komende tijd bewust worden van onze verbondenheid met àlles en met ìedereen. Ook als het een beetje pijn doet. Omdat we dan kijken voorbij de illusie van  het ongezonde individualisme. Omdat we dan kijken met de ogen van Gods Koninkrijk. Omdat we wel wat beters te doen hebben, dan alleen op te komen voor ons eigen belang of gewin. Omdat we alleen dan Zijn gebod werkelijk kunnen leven: Liefde 3D.