Onderstaande is uitgeschreven wat Ds. Dennis Mohn op zondag 13 januari 2019 zei in respons op de Nashvilleverklaring. Voor de hele preek klik hier.

 

Over het extreem gesproken. Ik neem aan dat de meesten van ons het hele Nashvilleverklaring gebeuren niet is ontgaan. Dit is nou helaas een ideaal voorbeeld van wat ik ermee bedoel als ik zeg dat het extreem de tijdgeest is en het is niet mooi. Blijkbaar voelden mensen zich door de tijdgeest genoodzaakt om zulke extreme stappen te zetten. In respons daarop heb ik afgelopen maandag het volgende op mijn Facebook geplaatst (zie afbeelding rechts). Daarnaast staat altijd al het volgende op onze website:
“Wij geloven dat de liefdevolle boodschap van Jezus voor iedereen is. Eén van de grootste cadeaus die we de wereld kunnen geven is een gemeenschap van gelovigen te zijn die actief liefheeft. Iedereen is geliefd, iedereen is welkom, iedereen mag betrokken zijn, ongeacht seksuele geaardheid, ras of achtergrond. We streven naar groei in liefde voor God, onze naasten en onszelf. Zo kunnen we kerk zijn voor de wereld.”

Dat gezegd hebbende… In mijn post schreef ik dat we veelkleurig verder willen. Laat me dat even toelichten. Ik sta hier uitgebreid bij stil vandaag omdat dit uiteindelijk gaat over hoe je liefde toepast in de dagelijkse ingewikkelde dingen zonder te eindigen in het extreem.

Wat we zien in de Nashvilleverklaring is dat er blijkbaar behoefte is om een systeem kloppend te houden. God wordt als het ware gelijk gesteld aan een systeem. En als het systeem in stand wordt gehouden dan zal God blij zijn. Deze manier van systeemdenken zien we uitgebreid terug in het Oude Testament waar steeds meer regels en dogma’s het systeem moesten beschermen. Het gaat om zwart-wit, zwart óp wit. In een systeemdenken is het vervolgens ongecompliceerd om iemand buiten te sluiten omdat diegene vanwege welke reden dan ook simpelweg niet verenigbaar is met het systeem (Computertaal: niet compatibel). In de Bijbel zien we dat ook: “Wat? Ontstoken teennagel!? Onrein. Raus! Niet compatibel.” Het systeem, zwart-wit, wettisch, de letter.

Zo willen we hier niet zijn neem ik aan. Zo gaan wij hier niet met elkaar om. We zijn het niet eens met de Nashvilleverklaring en we hebben ook moeite met het systeemdenken waar deze verklaring uit voortkomt. Maar hier is de ironie: Terwijl we het niet eens zijn met deze regels en systemen krijg ik tegelijkertijd de vraag gesteld: Wat is dan ons officiële standpunt als kerk? Met andere woorden: Wat is dan onze regel? Wat is ons systeem? Hoe controleren wij de situatie? En ik heb het al vaker gezegd, maar laat het mij in alle liefde nog eens herhalen: Als wij een regel willen die tegenovergesteld is aan de regel waar we het niet mee eens zijn, zijn we in principe nog steeds wettischer dan we dachten.

Je ziet nu bijvoorbeeld dat overal tegenverklaringen getekend worden. Of mensen citeren allerlei Bijbelteksten om de Nashvilleverklaring onderuit te halen. Dus onze respons op de regel, de letter, zijn nog meer, andere letters. Het blijft hangen in regel-denken, de zwart op wit manier.

Maar weet je, ik weet redelijk zeker dat je dat hier niet hebt geleerd. Dit heb je niet van ons. Dit heb je waarschijnlijk ergens anders geleerd. En ongeacht waar het ook vandaan komt, hier mag je dat echt loslaten! Hier hoef je niet meer om controle te knokken door andere regels te formuleren in zwart op wit. Hier mag je gewoon kwetsbaar jezelf zijn, het systeem in jou ontkrachten en het hart de ruimte geven.

Laat me één aspect van regels toelichten. Regels lopen per definitie achter. Vanaf het moment dat de meeste regels zijn geformuleerd zijn ze niet meer actueel omdat wat we net nog zwart op wit hebben gezet al een product is van het verleden. De rest eromheen ontwikkelt verder. Dus sommige regels zijn niet meer dan momentopnames van onze ontwikkeling. Ze zijn altijd work in progress. En dat zien we ook in de internationale Kerk van de Nazarener. Het is work in progess. Slow progress maar altijd progress, altijd ontwikkeling. Er is volgens mij geen andere kerk die zichzelf toestaat om zo in haar geloofsartikelen aanpassingen voor te nemen zoals de KvdN dat doet. De Dordtse leerregels zijn nog redelijk hetzelfde sinds 1619. Dus wees ook een beetje trots op jouw kerk die zich in de laatste 100 jaar al flink heeft ontwikkeld in haar getuigenis en belijdenis. En die het gesprek hierover voert met gelovigen van over de hele wereld.

Maar hier is mijn punt: Ik geloof dat alleen ander beleid niet per se verandering brengt in de mens. De PKN heeft uiteindelijk echt ander beleid maar ook dat heeft voor een groot deel van hun club blijkbaar niet veel veranderd. Dus ik vind het dan te makkelijk om te geloven dat het ons wel zou lukken. Andere regels maken ons niet tot andere mensen. Alleen een veranderd hart brengt daadwerkelijke verandering! Laten we daar dus voor gaan. Mensen hebben niet onze mening nodig, maar liefde. Zowel de zoon/dochter die net uit de kast kwam als een Kees van der Staaij en zijn matties.

Ons “officiële” standpunt is dus eigenlijk niet het belangrijkste. Belangrijk is wat hier, in je hart, leeft. Wat hier in de gemeente leeft, in deze mensen om je heen. We kennen elkaar vaak alleen maar van onze meningen. Dus ‘wat vind jij?’ in plaats van ‘wie ben jij?’ We willen vaak de conclusie, het standpunt, de nieuwe/betere/andere regel, maar vergeten vervolgens de nieuwsgierigheid.

Natuurlijk is het belangrijk dat ons beleid op een gegeven moment ook ons hart volgt en wij doen echt ons best om daarin een positieve invloed te zijn en een liefdevol getuigenis, maar geef het tijd. We hebben als gemeente in het verleden veel in verontwaardiging brullend op onze borst geklopt. Het effect was vaak dat iemand terug brulde. Achteraf bleek het misschien niet altijd de goede, of meest zinvolle manier van strijd waar Paulus het over heeft.

Wat heeft dat nou met veelkleurigheid te maken? Als het dus niet zwart-wit hoeft dan kun je uiteindelijk staan in een veelkleurig spanningsveld tussen zwart en wit. En daar leeft de kerk. Daar leeft het gesprek. Daar leeft de liefde. Daar leeft het geloof. Daar leeft de beweging. Daar leeft de verandering. Daar leeft de menselijkheid en medemenselijkheid. Daar leef jij. Laat je dus niet wegzetten in zwart op wit. En laten we elkaar niet tot statements reduceren.

Zwart-wit is vaak een resultaat van het systeem. Maar het heeft geen nut om aan weerskanten iedereen over één kam te scheren omdat die niet in zwart of wit past. Dat is met de Nashville-verklaring al gedaan. Dat hoeven wij niet ook nog te doen. Maar wij willen hier anders doen en zijn. Ik laat me dus ook niet in de hoek van de Nashville verklaring drijven omdat we volgens sommigen op papier niet extreem ‘pro’ genoeg zijn. Dat is alleen de tijdgeest die brult. Maar dat is niet eerlijk. En het is niet nodig om elkaar zwart te maken.

Laat me daarom het volgende in alle liefde uit het diepst van mijn hart zeggen: Als jij persoonlijk betroffen bent door de Nashville-verklaring dan is hier wat je vooral moet weten: Je hebt geen zwart-wit statement nodig van een organisatie. Je bent meer dan een radertje in een systeem. Maar je hebt een kleurrijke liefdesverklaring nodig, van een levend en kleurrijk organisme, het lichaam van Christus, de gemeente, want jij bent een kind van een levende God. De God van de Bijbel heeft geen kloppend zwart-wit systeem maar een kloppend veelkleurig hart. Dus wij houden van je. En trek je vooral niks van de Nashvilleverklaring aan. Laat dat maar in de kast hangen.

“Denk niet wit, denk niet zwart,
…Denk niet zwart-wit.
Maar… in de kleur van je hart.”

(Frank Boeijen)

 

Ds. Dennis Mohn