Vredestichters. Niks voor watjes.
Ds. Dennis Mohn
•••
We zijn dagelijks omgeven door nieuw slecht nieuws. Het nieuws is gevuld met berichten van oorlogen, nieuws van geweld, terreur, bruutheid, wraak en vergelding, wanhoop en tragedies. Ik weet niet hoe het jou vergaat, maar ik zit met pijn in mijn hart te kijken naar wat er allemaal gebeurt. Tegelijkertijd worstel ik enorm met dit moeten kiezen van kanten.
Uiteraard is er meestal sprake van een aanvaller en een aangevallene, een dader en een slachtoffer. En de aangevallene wordt terecht overspoeld met steunbetuigingen, terwijl de aanvaller uitgemaakt wordt voor vijand. Het zijn deze twee eenvoudige opties die het ons niet te moeilijk zouden moeten maken om een kant te kiezen. De één krijgt medelijden en de ander wordt gecanceld. Dat is hoe ons gepolariseerde systeem tikt.
Maar tegelijkertijd raakt het mij enorm als ik naar allerlei beelden kijk. Want ik zie vooral eerst mensen, slachtoffers aan alle kanten. Iedereen lijkt te verliezen. Maar goed, ik moet blijkbaar een kant kiezen. Ik moet voor iemand en tegen iemand zijn. En dan lees ik in de Bijbel dat Jezus ons uitdaagt om iemand te zijn waar we echt mee moeten worstelen. Jezus zegt bijvoorbeeld: “Gelukkig de vredestichters, want zij zullen kinderen van God genoemd worden” (Matteüs 5:9). Van hen is het koninkrijk van God, zegt Jezus. Dit voelt ook niet als goed nieuws. Want de realiteit is, dat als je voor werkelijke vrede werkt, je gehaat zult worden van alle kanten.
Als wij aan vrede denken dan is het vaak een beperkte en eenzijdige vrede omdat we het maar één kant gunnen. Ons verlangen en onze hoop voor vrede lijkt ergens gelimiteerd, selectief, en exclusief voor één kant. Richard Rohr zegt dat je, als je voor vrede werkt zoals Jezus deze onderwees en liet zien, juist buiten het systeem onderweg zal zijn. Je zal niet bewonderd worden binnen het systeem. Je zal eerder gevaarlijk lijken. Je zal ondermijnend lijken. Je zal laf lijken. Je zal onpatriottisch lijken. Of een watje. In hun angst zullen mensen allerlei woorden zoeken voor jouw anders-zijn. Maar het laatste wat iemand je zal noemen is een vredestichter. Je zal juist als oorlogszuchtiger uitgemaakt worden, als on-vreed-zaam, omdat je het systeem verstoort. Een vredestichters zijn is nogal wat. En het is vooral nogal wat als je vrede niet selectief gunt aan de één of de ander.
Iets later in het vijfde hoofdstuk van het Matteüsevangelie zegt Jezus dat de kinderen van God degenen zijn die hun vijanden liefhebben, degenen zijn die voor hun vervolgers bidden. Ik denk dat ze met hun kin op de grond luisterden naar wat Jezus daar zei. Vredestichters zijn degenen die, hoe moeilijk ook, zowel de ene als de andere kant de vrede van God gunnen. En dit is niks voor watjes. Daarom is het ook de vrede van God die het verstand te boven gaat (Filippenzen 4:7). En dit is wat we mensen dan gunnen:
Na zijn opstanding verscheen Jezus nog een aantal keren. Op één van deze momenten stond Hij ineens in de kamer waar de discipelen zich schuilhielden. Jezus verscheen en zei: Vrede zij met jullie! En nadat Hij zei wat er met hen zal zijn (namelijk vrede) blies Hij op hen om het hen dan ook te geven. En wat gaf Hij hen? Hij gaf hen zijn Geest. Bill Johnson zei: We zien vrede vaak vooral als de afwezigheid van iets. Als geweld, conflict, onrust, zorgen, nood of lijden er niet meer zijn, dan is er vrede. Maar vrede is niet de afwezigheid van iets, het is de aanwezigheid van iemand! Vrede is een persoon!
Dit gaat niet meer over de ene of de andere kant wel of niet vrede gunnen in de zin van een afwezigheid van iets. Maar we gunnen hen allemaal vrede in de vorm van de aanwezigheid van de persoon Jezus door Gods Geest. En dat is de vrede voor wie wij werken! Deze laat zich niet beperken of limiteren. Jezus laat zich niet tegenhouden om aanwezig te zijn in de meest gebroken delen van deze wereld, alleen omdat wij een handig systeempje hebben bedacht. God had de wereld zo lief!