Niet de gist ingaan

6 februari 2022
Ds. Dennis Mohn
Marcus 8:10-21
Print Friendly, PDF & Email

Samenvatting

Het is misschien een moeilijk verhaal om te horen omdat het een verhaal is waarin Jezus spreekt over hoe moeilijk het is om te horen. We zien farizeeën die het niet begrijpen. En we zien discipelen die het niet begrijpen. Zowel theologisch conservatief rechts als progressief links snappen het blijkbaar niet. En in het midden staat een voor ons gevoel een misplaatste en onbegrijpelijke opmerking van Jezus.

Jezus wijst ons blijkbaar op iets dat zo doordringend kan zijn in ons leven dat we niet eens merken dat het er is maar het is er echt wel. Het is als de lucht die we inademen. Het is zo vanzelfsprekend dat het er is. Het is deel van wie wij zijn. En het is vaak iets wat wij nu niets zien maar achteraf wel. Het is de gist van onze tijd. Als we terugkijken op verschillende tijdperken dan waren er gelukkig altijd sommigen die het wel doorhadden op dat moment en op de één of andere manier in staat waren om los te komen van de gist van hun tijd.

Volgens Jezus zijn er twee soorten gist die ons doordringen – van de Farizeeën en van Herodes. Jezus omschrijft hier als het ware de gist van religie en van macht. De Farizeeën stonden voor de gist van religie. Ze kenden de schriften en wetten heel goed. Ze representeren een soort van exclusieve religiositeit, vooral uitsluitend. Religieuze exclusiviteit ziet geen kwaad in eigenbelang en eigenbehoud boven naastenliefde. Aan de andere kant heb je het gist van Herodes. Het is de gist van macht, van geld, invloed, controle.

En in sommige kerken lijken we ons een beetje te verstoppen voor deze vergiste realiteiten. We willen het niet zien en er zeker niks over horen. Elke opmerking erover, ook van Jezus, is misplaatst. En misschien voel je de irritatie omhoogkomen. Ga de confrontatie aan met dat gevoel en ren niet weg van een gelegenheid om meer nieuwe schepping te zijn.

Wat kunnen we doen om los te komen van de gist van onze tijd? Hoe kunnen wij weer zien? Losstaan van de gist van onze tijd betekend onder andere anderen toe te staan deel te zijn van ons leven en hen toestaan dat ze onze exclusieve meningen en zienswijzen uit mogen dagen. Je kunt ook loskomen van de gist van onze tijd door te praten met mensen buiten je bubbel. En als laatste hebben we vooral een goddelijke ingreep nodig. Als iemand de gist van deze tijd los kan maken van ons bestaan dan is het God.

Vragen

  1. Het verhaal omschrijft aan de ene kant conservatieve gelovigen die vooral wonderen najagen en aan de andere kant oppervlakkige gelovigen die vooral in hun behoeften voorzien willen worden. Zie je overeenkomsten met onze tijd? Hoe zien deze eruit?
  2. In de preek ging het over de gist van religie en macht. Maar er is vast meer dat we zouden kunnen omschrijven als de gist van onze tijd? Wat is nog meer een gist van onze tijd?
  3. Hoe kunnen wij ervan loskomen? Hoe kunnen we bijvoorbeeld aansprakelijkheid praktiseren als groep?